رنگ چشمان شما از اصل و نسب شما خبر می‌دهد

اختصاصی تابناک باتو ــ همه ما این ضرب المثل را شنیده ایم که چشم‌ها "آینه روح" هستند، اما آیا این ایده می‌تواند ملموس‌تر از آن چیزی باشد که فکر می‌کردیم؟ داستان واقعی پشت رنگ چشم شما چیست؟ پاسخ هرچه باشد، یک چیز مسلم است و آن اینکه رنگ چشم همانند اثر انگشت کاملاً منحصر به فرد است. به بیان دیگر، رنگ چشم هیچ دو فردی شبیه به هم نیست. حتی برخی از مطالعات اخیر نشان داده اند که موضوع رنگ چشم و علم ورای آن بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که قبلا درباره آن فکر می‌کردیم. از این رو با ما همراه باشید تا با اسرار بیشتری از رنگ چشم آشنا شویم.

۱. قدمت رنگ قهوه‌ای از سایر رنگ‌های چشم بیشتر است.

ممکن است عجیب به نظر برسد، اما همه مردم در مقطعی از تاریخ فقط چشمان قهوه‌ای داشتند. تا اینکه یک روز جهش ژنتیکی در ژنی که رنگ چشم را تعیین می‌کند اتفاق افتاد. این جهش تولید ملانین را به حدی کاهش داد که برای ایجاد رنگ قهوه‌ای چشم‌ها کافی نبود و این جا بود که چشم‌هایی به رنگ آبی برای اولین بار پدیدار شدند.

امروزه رنگ چشم قهوه‌ای همچنان هم رایج‌ترین رنگ چشم در جهان است. به لطف سطوح بالای ملانین، چشم‌های قهوه‌ای در برابر برخی از انواع بیماری‌های چشمی مقاوم‌تر هستند. چشم‌های قهوه‌ای روشن بیشتر در قاره آمریکا، غرب آسیا و اروپا دیده می‌شود؛ این در حالی است که چشم‌های قهوه‌ای تیره بیشتر در آفریقا، آسیای جنوب شرقی و آسیای شرقی دیده می‌شود.

۲. همه افراد چشم آبی یک جد مشترک دارند.

تنها یک جهش در ژن‌هایی که ملانین تولید می‌کنند، تنوع بی شماری از رنگ‌های آبی، سبز، خاکستری و فندقی را به ما داد. علاوه بر این، این جهش ژنتیکی به یک جد مشترک مرتبط است. دانشمندان بر این باورند که این جد اروپایی و اهل منطقه دریای سیاه بوده که احتمالاً بین ۶۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سال پیش می‌زیسته است.

درصد افراد چشم آبی در اروپا امروزه بین ۲۰ تا ۴۰ درصد متغیر است؛ با این حال، تنها ۸ تا ۱۰ درصد از مردم سرتاسر جهان چشمان آبی رنگ دارند. چشم آبی‌ها در شمال اروپا رایج هستند. همچنین درصد نسبتاً بالایی (۲۷ ٪) از افراد چشم آبی در آمریکا زندگی می‌کنند.

۳. تکامل رنگ چشم با مهاجرت اجداد ما مطابقت دارد.

دانشمندان این نظریه را مطرح می‌کنند که تکامل رنگ چشم با مهاجرت اجداد ما از آب و هوای گرم به مناطق سردتر مطابقت دارد. امروزه بیشترین تنوع رنگ چشم را می‌توان در بین اروپایی‌ها یافت که از آبی روشن تا قهوه‌ای تیره را شامل می‌شود. یکی از دلایل تعداد بالای افراد با چشم‌های تیره در آب و هوای گرم‌تر مانند آسیا و آفریقا درصد بالای ملانین است که از چشم در برابر نور خورشید و آسیب اشعه ماوراء بنفش محافظت می‌کند.

۴. کمتر از ۱ درصد مردم چشم‌های خاکستری دارند.

تا این اواخر، اعتقاد بر آن بود که یک ژن مسئول رنگ چشم ما است. اما، همانطور که مشخص شد، حدود ۱۶ ژن در تعیین رنگ چشم نقش دارند که می‌توانند رنگ‌های کمیاب و منحصر به فردی مانند رنگ خاکستری ایجاد کنند. اگرچه چشم‌های خاکستری ممکن است در نگاه اول آبی رنگ به نظر برسند، اما برخلاف چشم‌های آبی خالص، لکه‌های قهوه‌ای و طلایی دارند.

کمتر از ۱ درصد از جمعیت جهان چشم‌های خاکستری دارند که این امر آن را به یکی از نادرترین رنگ‌های چشم تبدیل می‌کند. رنگ چشم خاکستری ممکن است از سبز مایل به آبی تا آبی دودی و حتی تا قهوه‌ای فندقی متفاوت باشد که اغلب به عواملی همچون شرایط محیطی به ویژه نور بستگی دارد. این رنگ چشم بیشتر در شمال و شرق اروپا رایج است.

۵. افرادی با رنگ چشم روشن تحمل درد بهتری دارند.

بر اساس مطالعه‌ای که روی ۵۸ زن باردار مورد بررسی قرار گرفت، خانم‌هایی با چشمان روشن نسبت به آن‌هایی که چشم‌های قهوه‌ای یا فندقی دارند، تحمل درد بیشتری دارند. زنان چشم آبی و سبز در هنگام زایمان ناراحتی کمتری را تجربه کردند. یافته جالب دیگر مربوط به افسردگی پس از زایمان بود. به دلیل داشتن ملانین کمتر، زنان با چشم روشن نسبت به زنانی با رنگ چشم تیره تر، کمتر احساس اضطراب و افسردگی می‌کردند.

۶. رنگ چشم سبز بیشتر در اروپای شمالی و مرکزی یافت می‌شود.

با توجه به اینکه تنها ۲ درصد از جمعیت جهان دارای چشمان سبز هستند، این رنگ کمترین رنگ را در بین رنگ‌های چشم طبیعی به خود اختصاص می‌دهد. اگرچه چشمان سبز می‌تواند به طور طبیعی در همه نژاد‌ها دیده شود، اما حدود ۱۶ درصد از افرادی که دارای چشم سبز هستند، اجداد ژرمنی و سلتی دارند. به طور دقیق تر، ۸۶ درصد از مردم ایرلند و اسکاتلند چشمان سبز دارند.

۷. رنگ چشم کهربایی از منحصر به فردترین رنگ هاست.

چشم‌های کهربایی که اغلب به عنوان چشم‌های طلایی نیز نامیده می‌شوند، متعلق به خانواده چشم‌های قهوه‌ای بوده، اما دارای چند ویژگی منحصربه‌فرد هستند. چیزی که آن‌ها را از گروه چشم‌های فندقی و قهوه‌ای متمایز می‌کند این است که آن‌ها دارای رنگ‌های قهوه ای، نارنجی یا سبز نیستند. بر خلاف چشم‌های فندقی که ممکن است به نظر رنگ‌های متفاوتی داشته باشند، رنگ چشم‌های کهربایی همیشه به رنگ طلایی شفاف است. افرادی که چشم‌های کهربایی دارند، اغلب نژاد اسپانیایی، آمریکای جنوبی، آفریقای جنوبی یا آسیایی دارند.

۸. رنگ چشم فندقی اغلب با رنگ چشم قهوه‌ای اشتباه گرفته می‌شود.

بسته به نور، چشم‌های فندقی ممکن است قهوه‌ای روشن به نظر برسند. با این حال، این رنگ دارای طیف‌های متنوع تری نسبت به چشم‌های قهوه‌ای رنگ است. در چشم‌های فندقی معمولاً می‌توان ترکیبی از قهوه‌ای، سبز و کهربایی را مشاهده کرد که می‌توانند به صورت نقاط یا حلقه‌های کوچک در داخل عنبیه ظاهر شوند. افرادی که چشم‌های فندقی دارند مقدار متوسطی ملانین دارند که رنگ‌های سبز و قهوه‌ای را در بر می‌گیرد. حدود ۵ درصد از مردم این رنگ چشم را دارند.

هرچند رنگ چشم فندقی به طور طبیعی در همه نژاد‌ها دیده می‌شود، اما این رنگ چشم در نژاد‌های خاورمیانه، برزیلی، اسپانیایی یا شمال آفریقا بیشتر دیده می‌شود. این رنگ چشم نسبتاً کمیاب است. اکثر افرادی که با این رنگ چشم متولد می‌شوند احتمالاً ریشه‌های قفقازی دارند.

۹. کمتر از ۱ درصد از جمعیت چشم‌هایی با رنگ‌های متفاوتی دارند.

رنگ چشم انسان می‌تواند دچارتغییرات شگفت انگیزی شود. برای مثال، برخی افراد مبتلا به هتروکرومی هستند. این بیماری، یک بیماری نادر است که کمتر از ۱ درصد از جمعیت جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری در نتیجه غلظت نامناسب ملانین در چشم ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث شود که چشم‌ها تا حدی یا کاملاً رنگ‌های متفاوتی داشته باشند. دلایل مختلفی همچون ژنتیک، برخی از سندرم‌های نادر یا آسیب فیزیکی به چشم می‌تواند عوامل بروز این بیماری باشند.

۱۰. چشمان سیاه وجود ندارند.

اگرچه چشم برخی از افراد ممکن است سیاه به نظر برسد، اما این رنگ چشم واقعاً در طبیعت وجود ندارند. افرادی که چشم‌هایشان سیاه به نظر می‌رسد، چشم‌های قهوه‌ای تیره دارند که تقریباً با مردمک چشم ترکیب می‌شوند و سیاه به نظر می‌رسند. دلیل اینکه چرا داشتن چشم‌های سیاه به طور طبیعی غیرممکن است آن است که اشیاء سیاه تمایل به جذب نور UV بیشتری نسبت به رنگ‌های دیگر دارند. به همین دلیل، اگر چشم‌های کاملاً مشکی داشتیم، در برخورد با نور خورشید با مشکلات عمده‌ای همچون مشکلات بینایی می‌شود.