۷۰ سال زمان زیادی نیست اما در همین مدت تکنولوژی با چنان سرعتی رشد کرده که امکانات زندگی را به کل متحول کرده است و همین امکانات سفر به مکه را برای علاقهمندان به این زیارت آسان کرد تا آنجا که دیدن تصاویر قدیمی این مراسم تعجببرانگیز میکند.
هر روز تعداد بیشتری از زائران خانه خدا وارد سرزمین عربستان میشوند و سعودیها از تکنولوژیها و امکاناتی که برای مسافران خود فراهم کردهاند گزارش میدهند؛ با این حال تا همین ۷۰ سال قبل، مراسم حج شکل دیگری داشت.
در آن روزها سفر هوایی تجاری هنوز در مراحل اولیه خود بود و به اندازه امروز در دسترس نبود، بنابراین، بسیاری از زائران از طریق قایق یا کشتی به مکه سفر میکردند. کسانی که توانایی مالی داشتند، سفر خود را با هواپیماهای کوچک از کشورهای مجاور آغاز میکردند.
با این حال، مناظر داخلی عربستان با آنچه امروز از خود نمایش میدهد بسیار متفاوت بود، اینها تصاویری از حج شهریور ماه ۱۳۳۲ هجری شمسی است که در مجله قدیمی نشنال جئوگرافیک منتشر شده است:
یعنی در حالیکه در تهران ساختمان پلاسکو و ساختمانهای سر به فلک کشیده داشته ایم ، که بنده ذهنم اسامی این ساختمان ها را یاری نمیکند، عربستان هیچ امکاناتی نداشته و ساختمان های ۳ تا ۴ طبقه خشتی گلی و خیابانها کثیف و اتوبوس قدیمی ، متاسفانه الان عربستان را با تهران مقایسه کنید .