کمیسیون قضایی مجلس طرحی برای اصلاح قانون مهریه دارد. قرار است این طرح به صحن علنی مجلس برود. اما این طرح شرایط طلاق را سخت‌تر می‌کند یا آسان؟ در طرح جدید مجلس، سه اصلاحیه برای قانون مهریه نوشته‌اند:
*پذیرش اعسار زوج پیش از اعزام به زندان
*زوجه می‌تواند سند مهریه را به عنوان سند اجرایی در ادارات ثبت به اجرا بگذارد
*اخذ حق ثبت از زوج‌هایی که مهریه‌های سنگین ثبت می‌کنند
تجارت نیوز
گرفتن مهریه برای زنان سخت‌تر می‌شود؟
سوال اینجاست که این اصلاحیه‌ها شرایط را برای طلاق سخت می‌کند یا آسان‌تر؟ از سوی دیگر شرایط برای زن سخت‌تر می‌شود یا مرد؟
برخی از فعالان حقوق زنان، مهریه را اهرم فشاری می‌دانند تا از این طریق حقوقی که زنان از آن محروم هستند را بگیرند، مانند حق طلاق. از سوی دیگر شرایط اشتغال و درآمد برابر در جامعه نیز نکته دیگری است که آنها مطرح می‌کنند. در همین حال برخی از مخالفان، آن را ابزار کسب مال برخی از زنان می‌دانند و خواهان این هستند که مهریه یا حذف شود یا امکان ثبت مهریه بالا نباشد.
سارا باقری، وکیل پایه یک دادگستری در این مورد می‌گوید: «با طرح جدید مجلس عملا دیگر امکان جلب مرد وجود ندارد. اگر امکان جلب هم نباشد، دست زن برای گرفتن مهریه به جایی بند نیست.»
او می‌گوید: «در حال حاضر فقط تغییر ساز و کار که مردان کمتر جلب شوند را می‌بینیم. اما زنان در مقابل از شرایط قانونی برای گرفتن حق طلاق محروم هستند. به عبارتی شرایط برابر حکم فرما نیست.»
مالیات بر مهریه مانع ازدواج آسان است
دولت برای افزایش ازدواج و فرزندآوری طرح‌های زیادی از طریق نهادها و سازمان‌های مختلف اجرا کرد. اما حالا بر اساس طرح جدید مجلس قرار است در همان ابتدای ثبت ازدواج، مالیات وضع شود. قرار است حق ثبت از دو طرف هر یک به میزان ۵۰ درصد اخذ شود.
اما آیا مالیات بر مهریه در در راستای ازدواج آسان است یا خیر؟ در شرایط اقتصادی فعلی مالیات چه تبعاتی دارد؟ باقری در این مورد می‌گوید: «مالیات بر مهریه، فشار مضاعفی برای زوجین دارد. قرار است در زمان اجرای صیغه نکاح و اخذ سند ازدواج از زوجین اخذ شود و باید این مبلغ را به حساب دولت بریزند.»
او می‌گوید: «این امر مانعی برای ازدواج آسان است که همیشه درباره آن صحبت می‌شود. در صورتی که اگر هدف از اصلاح قانون مهریه، افزایش نرخ ازدواج باشد، گرفتن مالیات در ابتدای امر ازدواج، مانع تحقق این امر می‌شود و باید در این طرح شرایط ازدواج را برای زوجین آسان تر در نظر بگیرند.»
روند قانونی پرداخت مهریه چگونه است؟
باقری می‌گوید: «زنان برای اینکه مهریه خود را مطالبه کنند، ابتدا باید به دفترخانه‌ای که سند ازدواجشان ثبت شد، مراجعه کنند. سپس برای مرد اجراییه صادر می‌شود و مرد در مدت ۱۰ روز باید آن را پرداخت کند. در غیر این صورت پرونده در واحد اجرایی ثبت تشکیل می‌شود. در اجرای ثبت برای وصول مهریه، اگر مرد مالی برای توقیف داشته باشد، که توقیف می‌شود. اگر مرد مالی برای توقیف ندارد، پرونده به دادگاه می‌رود. اگر زن دادخواست قسط‌بندی دهد بر اساس شرایط مرد، حکم قسط‌بندی برای او صادر می‌شود. این روندی است که با همه مشکلاتش در جریان است.»
اما ماجرای گرفتن مهریه در همین چند بند خلاصه نمی‌شود. باقری می‌گوید: «از مشکلاتی که می‌توان در این روند اشاره کرد، توقیف اموال است. در فاصله زمانی که زن درخواست استعلام اموال می‌کند تا زمانی که توقیفی صورت بگیرد، مرد می‌تواند اموال خود را به نام دیگری انتقال دهد. زنان به راحتی نمی‌توانند برای توقیف اموال مرد اقدام کنند.»
او ادامه می‌دهد: «مستثنیات دین هم مطرح است. یعنی اگر مرد یک خانه دارد و ادعا کند که این تنها جایی است که می‌توانم در آن سکونت کنم، معمولا حق را به مرد می‌دهند. مگر اینکه ارزش مالی خانه بسیار زیاد باشد که وارد مرحله قانونی دیگر می‌شود. به طور کلی اما روند توقیف اموال برای زن سخت‌تر می‌شود.»
این وکیل دادگستری ادامه می‌دهد: «گرفتن مهریه بالا برای زن بسیار سخت است. حتی با قسط‌بندی مانند چند ماه یک سکه هم برخی از مردان به سختی آن را پرداخت می‌کند.»
طلاق برای زنان سخت‌تر می‌شود
باقری، وکیل پایه یک دادگستری به تجارت‌نیوز می‌گوید که اگر مهریه ۱۴ سکه باشد و مرد امکان پرداخت هم داشته باشد، در مقابل بحث طلاق مطرح می‌شود. برخی از مردان آن را پرداخت می‌کنند و از حق طلاق خود هم سواستفاده می‌کنند. زن در شرایط سختی قرار می‌گیرد و باید یک مسیر طولانی را برای طلاق طی کند.
او می‌گوید: «قانون‌گذار شرایط پرداخت مهریه را برای مرد بهتر می‌کند اما همچنان امکان حق طلاق برای زنان وجود ندارد. به عبارتی هم حق طلاق برای مردان است، هم از پرداخت مهریه شانه خالی می‌کنند و هم شرایط گرفتن طلاق برای زنان روزبه روز سخت‌تر می‌شود.»
باقری ادامه می‌دهد: «عملا همین اهرم فشار مهریه که برخی از زنان از طریق آن اقدام به طلاق می‌کنند را از آنها می‌گیرند. برخی از زنان تنها به واسطه این مهریه می‌توانند طلاق یگیرند.»
بیشتر اینها حتی در حد متوسط جامعه هم نیستند
عدالت بايستي دو طرفه باشد
یکی از بهترین راههای اخذ مهریه که به عدالت نیز نزدیک است این است که مهريه را بر پایه قيمت روز عقد محاسبه و افزایش قیمت بر اساس تورم بانک مرکزی محاسبه شود