تابناک باتو ــ تاریخچه ی بیماری جذامی از قدیمی ترین بیماریهای عفونی شناخته شده جهان به شمار می رود. جذام، یکی از بیماریهای کهن میان جوامع بشری است. جذام، یا بیماری هانسن، نام یک بیماری عفونی است که میان انسان‌ها وجود دارد. منشا این بیماری را می‌توان با پیدایش انسان‌های اولیه هم زمان دانست. با ما همراه باشید.
تاریخچه ی بیماری جذامی
آخرین یکشنبه ماه ژانویه هر سال میلادی، “روز جهانی کمک به بیماران جذامی” نامیده شده است که امسال مصادف بود با ۲۵ ژانویه ۲۰۰۹ (۶ بهمن ۱۳۸۷). در بین بیماریهای باستانی، یکی از قدیمی‌ترین و معروف ترین آنها، بیماری جذام است که عامه مردم ایران به آن «خوره» می‌گویند. منشا این بیماری را می‌توان با پیدایش انسان‌های اولیه هم زمان دانست. به دشواری می‌توان مبدا بیماری جذام را مشخص کرد.
چینی‌ها از ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح این بیماری را می‌شناختند. این بیماری ۱۳۵۰سال قبل از میلاد مسیح شرح داده شده که قدیمی‌ترین توصیف این بیماری به شمار می‌رود. جذام در اجساد باستانی جذام اولین بیماری عفونی بشر است و جالب اینکه آثار این بیماری در اجساد مومیایی مشاهده گردیده و در کتاب انجیل نیز به این بیماری اشاره شده است. علت گسترش چشمگیر بیماری جذام در اروپا طی قرون وسطی، جنگ‌های صلیبی بوده و قرن ۱۳ میلادی نقطه اوج کشتار این بیماری بود و در قرن شانزدهم، جذام به طور کل از فهرست بیماریهای مزمن اروپای مرکزی حذف شد. هر ساله ۵۰۰ هزار نفر، به این بیماری خطرناک مبتلا می‌شوند.
علل، علائم، راه‌های تشخیص و درمان بیماری جذام
سال ۱۸۷۴ هانس، پزشک نروژی ۹ سال قبل از اینکه رابرت کخ، باسیل سل را کشف کند، عامل بیماری جذام را در ضایعات برآمده ی بدن یک بیمار جذابی یافته و این باکتری را به عنوان نخستین باکتری آسیب‌رسان در تاریخ علم پزشکی شرح داد. علی رغم مخالفت‌های بسیار، هانس ثابت کرد که این بیماری مسری است، اگر چه صفات مشخص و شباهت آن به باسیل سل تا چندین سال بعد ناشناخته باقی ماند. ۵۲ سال پیش وکیل و فیلسوف فرانسوی، رائول فولبریو، آخرین یکشنبه ماه ژانویه هر سال را، “روز جهانی کمک به بیماران جذامی” نامید.
در آن زمان در سراسر جهان، تقریبا ۱۵ میلیون نفر به این بیماری مبتلا بودند. در حالی که امروزه، این رقم به دو میلیون نفر کاهش یافته، اما هنوز این بیماری ریشه‌کن نشده است. بیماری جذام، اغلب در کشورهای گرمسیر بروز می‌کند، مثل ایتالیا، یونان، پرتغال، اسپانیا و ترکیه. در قدیم که درمان مناسبی برای جذام وجود نداشت، مردم از این بیماری وحشت بسیاری داشتند، اما امروزه دیگر جذام یک بیماری وحشت‌آور نیست و با داروهای مناسب، کاملا درمان می‌شود. با تشخیص و شروع درمان به موقع جذام و مصرف کامل و منظم دارو، از ایجاد یا پیشرفت معلولیت‌هایی مانند زخم، قطع انگشتان یا عوارض چشمی می توان جلوگیری کرد.
باسیل میله ای جذام
همانطور که گفته شد جذام به وسیله یک باکتری میله‌ای شکل ایجاد می‌شود. تحقیقات دانشکده بهداشت دانشگاه تهران نشان داده که خاک سرخ بستر خوبی برای پرورش این باکتری است. باکتری به نام «باسیل هانس» یا «مایکو باکتریوم لپرا» (mycobacterium leprae) که با درمان دارویی از بین می‌رود. جذام به صورت مستقیم از انسانی به انسان دیگر سرایت می‌کند.
جذام
سرایت جذام از یک شخص درمان نشده به شخص دیگر از طریق دستگاه تنفسی یا پوست صورت می‌گیرد. جذام زن و مرد ندارد و هر دو جنس را در تمام سنین در بر می‌گیرد. جذامیان اغلب احساس طردشدگی و خطرناک بودن می‌کنند و احتیاج مبرم به کمک‌های معنوی مردم دارند تا کمک‌های مالی، زیرا رنج اجتماعی و روحی ناشی از این بیماری به مراتب بیشتر از سایر بیماریهای لاعلاج است.
روزنامه اعتماد
